امروزه، آواز خواندن به یکی از محبوب‌ترین رشته‌های موسیقی تبدیل شده است و افراد زیادی به دنبال فراگیری آن هستند. شاید علت آن باشد که معمولاً در یک بند موسیقی خواننده بیشتر از بقیه‌ی اعضاء به چشم می‌آید؛ یا حتی ممکن است عده‌ای به دلیل آنکه می‌توانند همه جا خود را به عنوان ساز همراه خود ببرند به شدت مجذوب آن هستند. در هر صورت هر روزه بر تعداد هنرجویان بیشمار این رشته افزوده می‌شود. در این زمینه همواره سوالات متعددی مطرح می‌شود. بهترین روش یادگیری آواز چیست؟ آیا هر کسی می‌تواند آواز بخواند؟ خوانندگی سخت‌تر است یا نوازندگی؟ برای یادگیری آواز باید حتما موسیقی دانست و …. قطعا نمی‌توان روش مشخص و دقیقی برای آموزش آواز در نظر گرفت. هر مربی آوازی می‌تواند با توجه به تجارب و دانسته‌هایش بهترین روش آموزش برای خود را طراحی و تدریس کند. اما در میان تمامی این روش‌ها، برخی محبوبیت بیشتری یافته‌اند. مقاله روش‌های آموزش آواز به قلم استاد نسیم پناهی می باشد.
به صورت کلی آواز خواندن دارای چند بخش است که دانستن یک سری از این بخش‌ها برای خواننده ضروری است:
1- یادگیری تنفس صحیح
2- فرکانس شناسی و تقویت گوش موسیقایی
3- سلفژ
4- صداسازی و در نهایت تکنیک‌های مختلف خوانندگی
روش‌های آموزش آواز
بهتر است تا خواننده کلیاتی در رابطه با آسیب‌‌شناسی حنجره، صدا و روش‌های درمان آن نیز بداند. اولین و مهم‌ترین بخش خوانندگی، تنفس است. از همین رو اکثر روش‌ها، آموزش را از مبحث اصلی و پراهمیت تنفس آغاز می‌کنند. در هنگام خوانندگی، هوا برای بدن حکم سوخت برای موتور را دارد. از همین رو اگر تنفس به درستی انجام نشود، سوخت کافی برای خواندن فراهم نمی‌شود و آواز کیفیت مطلوبی نخواهد داشت. پس از آموزش تنفس، مبحث دیگری به نام فرکانس شناسی و گوش موسیقیایی مورد توجه قرار میگیرد. فرکانس شناسی به معنی تشخیص فرکانس‌های صوتی و توانایی اجرای آن‌هاست. هنرجو باید بتواند صدایی را که می‌شود، عیناً با دهان خود تولید کند. لازمه‌ی چنین کاری، تقویت گوش موسیقایی است.
توانایی تشخیص نت‌ها، ادای آن‌ها و در مراحل پیشرفته‌تر ادای فواصل مشخص شده از آن‌ها، مهارتیست که هر خواننده‌ای اعم از با تجربه و تازه‌گار باید آن را داشته باشند. در حین تقویت گوش موسیقایی، نیاز است تا مبانی اولیه‌ی موسیقی یعنی سلفژ نیز به هنرجو آموزش داده شود تا هنرجو بتواند با ترکیب سلفژ و تئوری موسیقی با بخش شنیداری، به درک صحیحی از چیزی که می‌شوند و چیزی که اجرا می‌کند برسد. شما به عنوان یک خواننده، ساز خود را درون خودتان دارید. همان‌طور که یک پیانیست یا گیتاریست باید ساز خود را به خوبی بشناسد، شما نیز به عنوان خواننده باید دستگاه صوتی خود را به خوبی بشناسید.
علم شناخت بدن به عنوان خواننده را صداسازی می‌گویند. در واقع شما با فراگیری علم صداسازی، استفاده از امکانات صوتی بدن خود را یاد می‌گیرید و توانایی اجرایی خود را بهتر می‌کنید. با صداسازی، شما روی صدای خود کنترل بیشتری دارید و همچنین میتوانید رنگ و لحن صدای خود را طراحی می‌کنید. در واقع می‌توان در پاسخ به این سوال که آیا هر کسی می‌تواند آواز بخواند باید گفت: بله! فقط باید علم صداسازی را فرا بگیرد.
صداسازی در مراحل اولیه نیاز به علم موسیقی ندارد. در واقع شما در صداسازی با یاد گرفتن آناتومی دستگاه صوتی خود و همچنین آگاهی از چگونگی تولید صداها و تاثیر بخش‌های مختلف دستگاه صوتی بر روی رنگ و جنس صدا، میتوانید صدا را آنطور که می‌خواهید تولید کنید. بعد از آن میتوانید ایرادهای صدای خود و دیگران را تشخیص و سپس برای رفع آن‌ها تمرینات اصلاحی دهید. از همین رو کسی که تحصیلات موسیقی دارد یا کسی که صرفا خوب می‌خواند نمی‌تواند توصیه‌های آوازی مفیدی ارائه دهد.
بیشتر بخوانید : گوش موسیقیایی در زندگی یک هنرمند
TVS (The Vocalist Studio)
یک روش آموزش آواز آمریکایی است که توسط رابرت لونته نوشته است. افرادی همچون کریس کرنل (Soundgarden, Audioslave)، لین استالی (Alice in Chains, Mad Season)؛ آن ویلسون (Heart) و بسیاری دیگر به کار رفته است. عناصر اصلی این روش شامل: آواسازی بر اساس جرم، تمرین دادن پل‌ها و توانایی اتصال صداهای سر و سینه (از بین بردن شکست حین عبور از پل‌ها و خواندن نت‌های بالا با صدای کامل)، آموزش مهارت شروع‌های تخصصی، کوک کردن فرمانت، مدهای خوانندگی (فیزیکی و صوتی)، فرمول‌های اصلاح حروف صدادار و تمرین با تقویت است.
CVT روش آموزش آواز
این روش از توسط کاترین سدولین دانمارکی نوشته شده است. این روش، روشی برای تمام استایل‌های خوانندگی است و شامل اصول پایه‌ای، عملکردهای صدا(خنثی، مهار کردن، صدای Overdrive و صدای لبه‌ای) رنگ صدا و افکت‌های صدایی است.
EVTS روش آموزش آواز
این روش توسط جو استیل آمریکایی توسعه یافت و یکی از اولین روش‌های آموزش آواز امروزی است که به صورت جهانی مورد استفاده قرار میگیرد. در این روش مباحثی همچون اشکال فیزیولوژیکی مختلف برای کنترل صدا و ترکیب آن‌ها که منجر به تولید شش کیفیت صدایی مختلف می‌شود، صحبت شده است.
Pahn
این روش، روشی مبتنی بر صدای بینی است. از این روش هم برای آموزش درست صحبت کردن و هم آواز استفاده می‌شود. این روش توسط الکه پان آلمانی نوشته شده است. از این روش برای درمان و جلوگیری از انواع ناهنجاری‌های بیانی و آوازی استفاده می‌شود.
Lichtenberger
این روش آلمانی صدا را با مفاهمی جدیدی بررسی می‌کند و در رابطه با درک صدا به عنوان یک عملکرد ارگانیک است. این روش بدون تعصب و با دقت صدا و ارتعاشات آن را تحلیل می‌کند. آگاهی از این فرآیندها می‌تواند ارزش عملی یک خواننده یا سخنران (ماهر) که هنگام اجرا تلاش فیزیکی زیادی می‌کنند باشد و موجب بهبود مهارت‌های صدایی و سلامت صدای آن‌ها شود.
Singing Success
در این روش، ابتدا به معرفی بخش‌های مختلف دستگاه صوتی و انواع صداها پرداخته می‌شود و به صورت جداگانه، تمرین‌های مربوط به هر صدا (سینه، بینی، سر، پل و …) داده می‌شود. هدف از انجام این تمرین ها، ترکیب صداهای سینه و سر و در نهایت تولید یک صدای میکس با رنگ جذاب است. جدا از این مباحث، مباحثی همچون تحریر، ویبره زدن، هارمونی خواندن و دیگر مباحث نیز در این مجموعه‌ی آموزشی قرار میگیرد. تمارین این روش، برای خانم‌ها و آقایان به صورت جداگانه بر اساس رنج صدایی ان‌ها طراحی شده‌اند.
در نهایت هر روش خوبی‌های مربوط به خود را دارد و معیار انتخاب روش مناسب آموزش آواز، بستگی به هدف از آموزش و ضعف‌های هر فرد دارد. هر کدام از این روش‌ها می‌توانند در برهه‌ای از زمان برای بهبود صدای شما بسیار مفید باشند. به یاد داشته باشیم که فراگیری موسیقی و آواز هیچگاه تمامی نداند. پس بسنده کردن به یک روش می‌تواند جلوی پیشرفت شما را بگیرد. برای دانش بیشتر روش‌های آموزش آواز و صدا سازی میتوانید از بسته های آموزشی موجود در وبسایت لایو استودیو 24 استفاده نمایید.
بیشتر بخوانید : روش های آموزش گیتار الکتریک